Author | Dr. Dilip jaiswal, Dr. Hosiyaar singh |
---|---|
Binding | Paperback |
Edition | First |
Publishing year | 2021 |
Sharirik Shiksha BA/ BSc (1st Year) – Hindi Medium
“рднрд╛рдЧ-I
рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрдЖрдзрд╛рд░
рдЕрдиреБрдХреНрд░рдо
1.рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛
1.1рд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХрд╛рдЕрд░реНрдерддрдерд╛рдзрд╛рд░рдгрд╛
1.2рд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрд▓рдХреНрд╖реНрдпрдПрд╡рдВрдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп
1.3рдЖрдзреБрдирд┐рдХрдпреБрдЧрдореЗрдВрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХрд╛рдорд╣рддреНрддреНрд╡
1.4рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХрд╛рдЕрд░реНрдерддрдерд╛рдкрд░рд┐рднрд╛рд╖рд╛
1.5рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрд▓рдХреНрд╖реНрдпрдПрд╡рдВрдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп
1.6рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрд╡рд┐рд╖рдпрдореЗрдВрднреНрд░рд╛рдиреНрддрдзрд╛рд░рдгрд╛
1.7рдЖрдзреБрдирд┐рдХрд╕рдорд╛рдЬрдореЗрдВрд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреАрдЖрд╡рд╢реНрдпрдХрддрд╛,
рдорд╣рддреНрддреНрд╡рддрдерд╛рдкреНрд░рдпреЛрдЬрдирддрдерд╛рдЗрд╕рдХреЗрд╕рд╛рдорд╛рдиреНрдпрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рд╕реЗрд╕рдореНрдмрдиреНрдз
2.рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрджрд╛рд░реНрд╢рдирд┐рдХрдЖрдзрд╛рд░
2.1рдЖрджрд░реНрд╢рд╡рд╛рджрддрдерд╛рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛
2.2рддрдереНрдпрд╛рддреНрдордХрддрд╛рддрдерд╛рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛
2.3рдкреНрд░рдХреГрддрд┐рд╡рд╛рджрддрдерд╛рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛
2.4рдЕрд╕реНрддрд┐рддреНрд╡рд╡рд╛рджрддрдерд╛рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛
3.рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрдЬреИрд╡рд┐рдХрдЖрдзрд╛рд░
3.1рд╡реГрджреНрдзрд┐рдПрд╡рдВрд╡рд┐рдХрд╛рд╕
3.2рд╡реГрджреНрдзрд┐рддрдерд╛рд╡рд┐рдХрд╛рд╕рдореЗрдВрдЕрдиреНрддрд░
3.3рд╡реГрджреНрдзрд┐рдПрд╡рдВрд╡рд┐рдХрд╛рд╕рдХреЛрдкреНрд░рднрд╛рд╡рд┐рддрдХрд░рдиреЗрд╡рд╛рд▓реЗрдХрд╛рд░рдХ
3.4рдЦреЗрд▓рддрдерд╛рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрдЧрддрд┐рд╡рд┐рдзрд┐рдпреЛрдВрдХреЗрд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдореЗрдВрдЖрдпреБ
рддрдерд╛рд▓рд┐рдВрдЧрднреЗрдж
3.5рдХрд╛рд▓рд╛рдиреБрдХреНрд░рдорд┐рдХрдЖрдпреБ,рд╕рдВрд░рдЪрдирд╛рддреНрдордХрдЖрдпреБрддрдерд╛
рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрдЖрдпреБ
4.рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрд╕рд╛рдорд╛рдЬрд┐рдХрдЖрдзрд╛рд░
4.1рд╕рдорд╛рдЬрдХреАрдЖрд╡рд╢реНрдпрдХрддрд╛рдХреЗрддреМрд░рдкрд░рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛
рдФрд░рдЦреЗрд▓
4.2рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рддрдерд╛рдЦреЗрд▓рдХрд╛рд╕рд╛рдорд╛рдЬрд┐рдХрдЖрд╢рдп
4.3рдЦреЗрд▓рддрдерд╛рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрдХреНрд░рд┐рдпрд╛рдПрдВ-рдордиреБрд╖реНрдпрдХреАрд╕рд╛рдВрд╕реНрдХреГрддрд┐рдХ
рдзрд░реЛрд╣рд░
рднрд╛рдЧ-IIрд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХрд╛рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕рдЕрдиреБрдХреНрд░рдо
1.рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХрд╛рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕
1.1рдпреВрдирд╛рди
1.2рд░реЛрдо
1.3рдПрдереЗрдиреНрд╕
1.4рд░реНрдкрд╛рдЯрд╛
2.рднрд╛рд░рддрдореЗрдВрд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХрд╛рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕
2.1рд╕реНрд╡рддрдВрддреНрд░рддрд╛рдХреЗрдкреВрд░реНрд╡
2.2рд╕реНрд╡рддрдВрддреНрд░рддрд╛рдХреЗрдкрд╢реНрдЪрд╛рддреН
2.3рднрд╛рд░рддрдореЗрдВрд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрдорд╣рддреНрд╡рдкреВрд░реНрдгрд╕рдВрд╕реНрдерд╛рди,
рд╡рд╛рдИ.рдПрдо.рд╕реАрежрдПрежрдХреНрд░рд┐рд╕реНрдЪреАрдпрдирдХреЙрд▓реЗрдЬрдСрдлрдлрд┐рдЬреАрдХрд▓
рдПрдЬреНрдпреВрдХреЗрд╢рди
3.рдУрд▓рдВрдкрд┐рдХрдЦреЗрд▓,рдПрд╢рд┐рдпрд╛рдИрдЦреЗрд▓рдФрд░рд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░рдордВрдбрд▓рдЦреЗрд▓
3.1рдкреНрд░рд╛рдЪреАрдирдФрд░рдЖрдзреБрдирд┐рдХрдУрд▓рдВрдкрд┐рдХрдЦреЗрд▓рдГрдУрд▓рдВрдкрд┐рдХ
рдЦреЗрд▓реЛрдВрдХрд╛рд╢реБрднрд╛рд░рдВрдн,рдУрд▓рдВрдкрд┐рдХрдЦреЗрд▓реЛрдВрдХреЗрдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп,
рдУрд▓рдВрдкрд┐рдХрдХреЗрдЖрджрд░реНрд╢рд╡рд╛рдХреНрдпрддрдерд╛рдЭрдВрдбрд╛,рдУрд▓рдВрдкрд┐рдХ
рдШреЛрд╖рдгрд╛-рдкрддреНрд░,рдУрд▓рдВрдкрд┐рдХрдЙрджреНрдШрд╛рдЯрдирддрдерд╛рд╕рдорд╛рдкрдирд╕рдорд╛рд░реЛрд╣
3.2рдПрд╢рд┐рдпрд╛рдИрдЦреЗрд▓,рдЕрдлреНрд░реЛ-рдПрд╢рд┐рдпрдирдЦреЗрд▓
3.3рд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░рдордВрдбрд▓рдЦреЗрд▓
4.рдЖрдзреБрдирд┐рдХрд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХрд╛рд╡рд┐рдХрд╛рд╕рдПрд╡рдВрдкреНрд░рд╕рд╛рд░
4.1рд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдХреЗрдкреНрд░рд╕рд╛рд░рдХреЗрд▓рд┐рдПрдирд┐рдореНрдирд▓рд┐рдЦрд┐рддрдиреЗрддрд╛рдУрдВрдХрд╛рдпреЛрдЧрджрд╛рдирдГрдЧрдЯреНрд╕рдореВрде,рдПрдл.рдПрд▓.рдЬреЙрди,рдПрдл.рдПрдЪ.рд▓рд┐рдВрдЧ,рдПрдбреЙрд▓реНрдлрд╕реНрдкреАрдЬрд╝,рддрдерд╛рдПрдЪрежрд╕реАрежрдмрдХ
4.2рдиреЗрддрд╛рдЬреАрд╕реБрднрд╛рд╖рдиреЗрд╢рдирд▓рдЦреЗрд▓рд╕рдВрд╕реНрдерд╛рди,рдкрдЯрд┐рдпрд╛рд▓рд╛рдХреЗ
рдХрд╛рд░реНрдпрддрдерд╛рдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп
4.3рднрд╛рд░рддреАрдпрдЦреЗрд▓рдкреНрд░рд╛рдзрд┐рдХрд░рдг
[Sports Authority of India, (SAI),рдХреЗ
рдХрд╛рд░реНрдпрддрдерд╛рдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп
4.4рдЕрдиреНрддрд░реНрд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░реАрдпрдУрд▓рдВрдкрд┐рдХрд╕рдорд┐рддрд┐(International
OlympicCommittee)рдХреЗрдХрд╛рд░реНрдпрддрдерд╛рдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп
4.5рднрд╛рд░рддреАрдпрдУрд▓рдВрдкрд┐рдХрд╕рдВрдШ(Indian Olympic
Association)рдХреЗрдХрд╛рд░реНрдпрддрдерд╛рдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп
4.6рд▓рдХреНрд╖реНрдореАрдмрд╛рдИрд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░реАрдпрдЗрдВрд╕реНрдЯреАрдЯрдпреВрдЯрдСрдлрдлрд┐рдЬреАрдХрд▓рдПрдЬреБрдХреЗрд╢рди
(Laxmibai National Institute of Physical
Education)рдХреЗрдХрд╛рд░реНрдпрддрдерд╛рдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдп
4.7рдпрдВрдЧрдореИрдирдХреНрд░рд┐рд╢рдЪрд┐рдпрдирдПрд╕реЛрд╕рд┐рдПрд╢рди(YMCA)
рднрд╛рдЧ-IIIрд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдореЗрдВрд╢рд░реАрд░рд░рдЪрдирд╛рддрдерд╛рдХреНрд░рд┐рдпрд╛рд╡рд┐рдЬреНрдЮрд╛рдирдЕрдиреБрдХреНрд░рдо
1.рд╢рд░реАрд░рд░рдЪрдирд╛рддрдерд╛рд╡реНрдпрд╛рдпрд╛рдордХреНрд░рд┐рдпрд╛рд╡рд┐рдЬреНрдЮрд╛рди
1.1рд╢рд░реАрд░рд░рдЪрдирд╛рддрдерд╛рдХреНрд░рд┐рдпрд╛рд╡рд┐рдЬреНрдЮрд╛рдирдХрд╛рдЕрд░реНрдерддрдерд╛рдкрд░рд┐рднрд╛рд╖рд╛ред
рдЗрд╕рдХреАрд╢рд╛рд░реАрд░рд┐рдХрд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛рдФрд░рдЦреЗрд▓рдХреВрджрдореЗрдВрдЖрд╡рд╢реНрдпрдХрддрд╛
рддрдерд╛рдорд╣рддреНрддреНрд╡
1.2рдХреЛрд╢рд┐рдХрд╛,рдКрддрдХ,рдЕрдВрдЧрддрдерд╛рддрдиреНрддреНрд░рдХреАрдкрд░рд┐рднрд╛рд╖рд╛
1.3рдХреЛрд╢рд┐рдХрд╛рдХреАрд╕рдВрд░рдЪрдирд╛рддрдерд╛рдХрд╛рд░реНрдп
2.рдХрдВрдХрд╛рд▓рдПрд╡рдВрдорд╛рдВрд╕рдкреЗрд╢реАрдпрд╕рдВрд╕реНрдерд╛рди
2.1рдЕрд╕реНрдерд┐рдпреЛрдВрдХреЗрдкреНрд░рдХрд╛рд░рддрдерд╛рдорд╛рдирд╡рд╢рд░реАрд░рдХреАрд╡рд┐рднрд┐рдиреНрди
рдЕрд╕реНрдерд┐рдпреЛрдВрдХреЗрдирд╛рдо
2.2рд╡рд┐рднрд┐рдиреНрдирдкреНрд░рдХрд╛рд░рдХреАрд╕рдВрдзрд┐рдпрд╛рдВ(Joints)рддрдерд╛
рдорд╣рддреНрд╡рдкреВрд░реНрдгрдЧрддрд┐рд╢реАрд▓рддрд╛
2.3рдРрдЪреНрдЫрд┐рдХрдкреЗрд╢реА(Skeletal Muscle)рдХрд╛рд╡рд░реНрдЧреАрдХрд░рдгрддрдерд╛
рдРрдЪреНрдЫрд┐рдХрдкреЗрд╢реА(Skeletal Muscle)рдХреАрд╕рдВрд░рдЪрдирд╛рдПрд╡рдВрдХрд╛рд░реНрдп
3.рд╢реНрд╡рд╕рдирдПрд╡рдВрдкрд╛рдЪрдирд╕рдВрд╕реНрдерд╛рди
3.1рд╢реНрд╡рд╕рдирдХрд╛рдЕрд░реНрдерддрдерд╛рдкреНрд░рдХрд╛рд░редрд╢реНрд╡рд╕рдирд╕рдВрд╕реНрдерд╛рдирдХреЗ
рдкреНрд░рдореБрдЦрдЕрдВрдЧред
3.2рд╢реНрд╡рд╕рдирд╕рдВрд╕реНрдерд╛рдирдХреЗрдХрд╛рд░реНрдпредрд╡рд╛рдЗрдЯрд▓рдХреЗрдкреЗрд╕рд┐рдЯреА
(Vital Capacity)рдФрд░рдЗрд╕рдХреАрдорд╛рдк
3.3рд╢реНрд╡рд╕рдирдХреАрдХреНрд░рд┐рдпрд╛рд╡рд┐рдзрд┐(Mechanism of
Respiration)
3.4рдкрд╛рдЪрдирд╕рдВрд╕реНрдерд╛рдирдХрд╛рдЕрд░реНрде,рдорд╣рддреНрд╡рддрдерд╛рдкреНрд░рдореБрдЦрдЕрдВрдЧ
3.5рдкрд╛рдЪрдирд╕рдВрд╕реНрдерд╛рдирдХреЗрдХрд╛рд░реНрдп,рдкреНрд░рдХреНрд░рд┐рдпрд╛рддрдерд╛рдХреНрд░рд┐рдпрд╛рд╡рд┐рдзрд┐
4.рдкрд░рд┐рд╕рдВрдЪрд░рдгрддрдВрддреНрд░рддрдерд╛рд░рдХреНрдд
4.1рдкрд░рд┐рд╕рдВрдЪрд░рдгрддрдВрддреНрд░рдХрд╛рдЕрд░реНрде
4.2рд╣реГрджрдпрдГрд╕рдВрд░рдЪрдирд╛,рдХрд╛рд░реНрдпрддрдерд╛рд╣реГрджрдпрджрд░рдкрд░рдирд┐рдпрдВрддреНрд░рдг
4.3рд╣реГрджрдпрдЪрдХреНрд░(Cardiac Cycle)
4.4рд░рдХреНрддрдГрдЕрд░реНрде,рд╕рдВрд░рдЪрдирд╛,рдХрд╛рд░реНрдпрддрдерд╛рд░рдХреНрддрдкрд░рд┐рднреНрд░рдордгрдХрд╛
рд░рдЦ-рд░рдЦрд╛рд╡”
Reviews
There are no reviews yet.